Skip to main content

Cây cảnh bonsai và phong thủy

BONSAI và PHONG THỦY

Thời xưa, tuy khoa học chưa phát triển nhưng bằng linh cảm và trực giác, kết hợp với quan sát và chiêm nghiệm thực tế, người xưa đã biết được tác dụng của cây cảnh bonsai đối với con người. Vì vậy, việc lựa chọn loài cây và vị trí trồng trong vườn nhà được tiến hành rất cẩn thận theo đúng những quy luật của thuật phong thuỷ.

bonsai phong thuy 1Cây cảnh bonsai và phong thủy

Thực vật trong phong thuỷ chia ra âm dương và ngũ hành. Dương tính là những cây cần nhiều ánh sáng. Khi trồng ở nơi ẩm thấp, thiếu ánh sáng, chúng sẽ phát triển yếu ớt, khó ra hoa kết trái và rất dễ chết. Chẳng hạn như hoa hồng, cúc, thược dược, đỗ quyên, mai... âm tính là những cây có thể đặt ở trong nhà hay bóng râm.

Nói chung, sự tương tác giữa con người và cây cảnh trong không gian kiến trúc bị chi phối bởi thuộc tính ngũ hành của các loài cây. Việc phân loại cây cảnh theo ngũ hành chủ yếu căn cứ vào màu sắc. Những cây thuộc hành Thuỷ phần lớn có màu lá xanh thẫm như tùng, bách, bồ đào... Cây thuộc hành Hoả có sắc đỏ như thạch lựu, mộc miên, hồng thảo, hồng thiết... Đối với sức khoẻ, những loài cây này có tác dụng bổ tâm và làm dịu thần kinh. Những cây thuộc hành Kim, chủ yếu gồm có lá, hoa hay thân màu trắng như bạch lan, bạch thuỷ tiên, cửu ly hương... có tác dụng điều hoà chức năng tạng phế. Những cây thuộc hành Mộc, gồm những loài cây có màu xanh lục, có chức năng điều hoà tạng can (gan). Những cây thuộc hành Thổ, bao gồm các giống cây có sắc vàng, có lợi cho tạng tỳ.

bonsai phong thuy 2Cây phong thủy

Căn cứ vào quan hệ tương sinh tương khắc của Ngũ hành, người xưa còn đưa ra những quy định về vị trí trồng và bài trí ở trong nhà. Tựu trung, mỗi loài cây nên trồng ở vị trí Ngũ hành tương sinh.

Ví dụ: cây thuộc hành Thuỷ nên trồng ở phía Tây ngôi nhà (Tây thuộc hành Kim, hành Kim sinh hành Thuỷ), cây hành Hoả thì trồng ở phía Đông (phía Đông, hành Mộc sinh hành Hoả)... Cũng xuất phát từ quan hệ sinh khắc của ngũ hành, đối với vị trí trồng của một số loài cây, các nhà phong thuỷ còn đưa ra một lời khuyên cụ thể.

Ví dụ: Cây đào nên trồng ở phía Đông ngôi nhà, phía Nam thì trồng mai và táo, phía Bắc nên trồng hạnh và lê...

bonsai phong thuy 4Cây cảnh phong thủy

Bài trí cây cảnh trong nhà đã có từ lâu đời. Nó không chỉ làm đẹp khung cảnh nhà cửa mà còn làm cho cuộc sống dễ chịu, thoải mái hơn. Ngoài ra, cây cảnh còn giúp điều tiết nhiệt độ, có lợi cho sức khoẻ. Ngày nay, việc bài trí cây cảnh trong nhà còn là một nghệ thuật đòi hỏi óc thẩm mỹ. Căn cứ vào không gian trong phòng lớn hay nhỏ mà chúng ta có thể sắp xếp sao cho ngăn nắp. Nếu phòng hẹp, trần thấp mà bày cây cao, to là không hợp lý. Ngược lại, phòng rộng lớn mà bày chậu cây cảnh nhỏ bé thì cũng không gây được sự chú ý, mặc dù bản thân nó là loại cây đẹp, cây quý.

CÂY CẢNH PHONG THỦY

Thông thường, các màu đỏ, cam, tím và vàng là màu ấm, biểu hiện nhiệt tình ấm áp. Các màu xanh biển, xanh lục và trắng là những gam màu lạnh, biểu thị sự yên tĩnh. Xanh hoá nội thất, chủ yếu là thực vật, có thể cân nhắc các mặt sau đây: Căn cứ vào màu sắc của phòng đó như màu tường, màu trần, các loại đồ vật... Nếu phòng có màu nóng thì cây cảnh nên có màu lạnh, và ngược lại. Cũng tuỳ theo mùa mà sự sắp xếp nên thay đổi, chẳng hạn mùa xuân thì màu sắc tươi tắn, mùa hạ thì dùng màu thanh, đạm; mùa thu thì dùng màu hồng, mùa đông thì dùng màu xanh lục.

Cây cảnh trưng bày trong nhà cần thống nhất với các đồ vật khác để đạt được vẻ đẹp hoàn chỉnh. Nếu bài trí tốt càng tăng thêm thẩm mỹ. Căn cứ theo cách chơi của nghệ nhân thì có chừng 10 loại cây, chia ra làm ba bộ là thông dụng nhất.

Bộ tứ linh thực vật gồm: Đa, sung, si, sanh; bộ tứ quý gồm tùng, cúc, trúc, mai (ứng với tứ bình, tứ thời);

Bộ tam đa gồm vạn tuế, lộc vừng, sung đang ra quả (ứng với Phúc - Lộc - Thọ);

Bộ tứ quý bày trong nhà, mặt trước là nam quân tử: tùng, trúc, mặt sau là nữ khuê phòng: cúc, mai.

Ngoài ra, còn có thể điểm xuyết các loại cây thiết mộc lan, vạn niên thanh, trúc Nhật… Làm như vậy, chúng ta sẽ đưa thiên nhiên bao la vào nhà, tạo nên vẻ đẹp và sự ấm cúng cho căn phòng.